ÇOCUKLARDA BAŞ AĞRISI

Çocuklarda baş ağrısı yaygındır ve genellikle ciddi değildir.

Yetişkinler gibi çocuklarda da migren veya strese bağlı (gerilim, gerginlik) baş ağrıları dahil olmak üzere farklı tip baş ağrıları görülebilir.

Çocuğunuzun baş ağrısı semptomlarına dikkat etmeli ve ağrıları kötüleşir veya sık görülür hale gelirse mutlaka doktorunuzla görüşmelisiniz.

Çocuklarda baş ağrısı genellikle basit ağrı kesici ilaçlar, en çok da  uyku ve yemek alışkanlıklarının düzene sokulması ile tedavi edilebilir.

Çocuklarda Baş Ağrısı Belirtileri

Çocuklar, yetişkinler gibi aynı türden baş ağrıları yaşar, ancak belirtileri biraz farklı olabilir. Örneğin, yetişkinlerde migren ağrısı genellikle en az dört saat sürer fakat  çocuklarda ağrı bundan daha kısa  olabilir.

Semptomlardaki farklılıklar ve özellikle şikayetini net tanımlayamayan daha küçük bir çocukta baş ağrısı tipini saptamak kolay değildir. Yine de genel olarak, bazı semptomlar belirli kategoriler altında daha sık görülür.

Çocuklarda Migren Başağrısı Belirtileri

Zonklayıcı

Hareket etmekle kötüleşen ağrı

Mide bulantısı,kusma

Karın ağrısı

Işık, ses veya kokuya aşırı hassasiyet

Bebeklerde bile migren olabilir. Size şikayetini söyleyemeyecek kadar küçük olan bir çocuk, şiddetli ağrı nedeniyle ağlayabilir ve başını tutabilir.

Çocuklarda Gerilim tipi (strese bağlı) Baş Ağrısı Belirtileri:

Baş veya boyun kaslarındaki baskı ve  gerginlik

Başın her iki tarafında hafif-orta, yayılmayan ağrı

Fiziksel aktivite ile kötüleşmeyen ağrı

Migrende olduğu gibi mide bulantısı veya kusma eşlik etmeyen baş ağrısı

Küçük çocuklar normal oyunlardan çekilebilir ve daha fazla uyumak isteyebilir.

Gerilim tipi baş ağrıları 30 dakika ile birkaç gün arasında sürebilir.

Çocuklarda Küme (Cluster) Baş Ağrısı:

Küme baş ağrıları 10 yaşın altındaki çocuklarda nadir görülür.

Her gün,gün içinde 1-8 defa gelebilen,  beş veya daha fazla bölüm içeren gruplar halinde ortaya çıkan ağrı

Başın bir tarafında üç saatten az süren keskin ve bıçak saplanır tarzda ağrı

Gözde yaşarma, burunda  tıkanıklık, burun akıntısı, huzursuzluk veya ajitasyon eşlik eder

Çocuklarda Baş Ağrısı İçin Ne zaman Doktora Görünmeli?

Çocuklarda baş ağrısı çoğu zaman ciddi değildir, ancak çocuğunuzun baş ağrısı olursa derhal tıbbi yardım isteyin:

• Çocuğunuzu uykudan uyandıran
• Ateş ve ishal olmaksızın kusmanın eşlik ettiği baş ağrısı, özellikle bulantının olmadığı sabah kusmaları önemlidir
• Şiddeti giderek artan baş ağrısı
• Çocuğunuzun kişiliğini değiştiren
• Kafaya darbe gibi bir yaralanma sonrası gelişen baş ağrısı
• Sürekli kusma veya görsel değişiklikler yapan baş ağrısı
• Ateş ve boyun ağrısı veya ense sertliği , deri döküntülerinin eşlik eden baş ağrısı
• Yürüyüş bozuklukları ,denge kaybı, konuşma bozukluğu veya kol ve bacaklarda güçsüzlüğün eşlik ettiği baş ağrısı
• Nöbetin eşlik ettiği baş ağrısı

Çocuklarda Baş Ağrısı Nedenleri

Çocuğunuzun baş ağrıları geçirmesine neden olabilecek birkaç faktör vardır.

• Hastalık ve enfeksiyon: Soğuk algınlığı, grip, kulak ve sinüs enfeksiyonları gibi yaygın hastalıklar, çocuklarda en sık görülen baş ağrı nedenlerindendir. Çok nadiren menenjit veya ensefalit (beyin iltihabı) baş ağrısına neden olabilir.
• Kafa travması: Çarpma ve düşmeler baş ağrısına neden olabilir.
• Çoğu kafa travması minör olmasına rağmen, çocuğunuz başı üzerine sert düşerse veya kafadan sert bir şekilde darbe alırsa derhal hastaneye başvurun.
• Duygusal faktörler:Stres ve anksiyete – belki de akranlar, öğretmenler veya ebeveynlerle ilgili sorunların tetiklediği – çocukların baş ağrısında rol oynayabilir. Depresyonu olan çocuklar, özellikle hüzün ve yalnızlık duygularını tanımakta güçlük çekiyorsa, baş ağrılarından şikayet edebilirler.
• Genetik eğilim: Baş ağrısı, özellikle de migrenin genetik yatkınlığı sıktır.
• Bazı yiyecek ve içecekler: Pastırma, sucuk ve sosis gibi kurutulmuş etlerde koruyucu olarak bulunan nitratlar, gıda katkı maddesi MSG (mono sodyum glutamat, ülkemizde ”çin tuzu” olarak biliniyor) gibi maddeler baş ağrılarını tetikleyebilir.
• Ayrıca, çok fazla kafein , soda, çikolata, kahve vb. baş ağrısına neden olabilir.
• Beyindeki sorunlar: Nadiren beyindeki bir tümör, apse veya kanama, beynin alanlarına baskı yaparak kronik, kötüleşen bir baş ağrısına neden olabilir. Bununla birlikte bu durumlarda, görsel problemler, baş dönmesi ve koordinasyon eksikliği gibi başka semptomlar da vardır.

Tedavi

Çocuğunuzun baş ağrısını evde istirahat,  gürültü seviyesinin azaltılması, bol miktarda sıvı, dengeli yemekler ve ağrı kesiciler ile tedavi edebilirsiniz. Çocuğunuz daha büyükse ve sık sık baş ağrıları varsa, ilaç tedavisi ve farklı tedavi şekilleriyle stresi gevşetmeyi ve yönetmeyi öğrenmek de yardımcı olabilir.

İlaçlar

• Ağrı kesiciler: Asetaminofen (Calpol ve diğerleri) veya ibuprofen (Dolven ve diğerleri), çocuğunuz için baş ağrısını hafifletebilir. Dozları önerilenden daha sık vermeyin.

Çocuğunuza  ağrı kesici ilacı haftada iki veya üç günden fazla vermeyin . Günlük kullanım, aşırı kullanım baş ağrısının (ağrı kesici ilaçların aşırı kullanımının neden olduğu bir tür baş ağrısı) tetikleyebilir.

• Triptanlar: Migren tedavisinde kullanılan reçeteli ilaçlar etkilidir ve 6 yaşından büyük çocuklarda güvenle kullanılabilir.
• Bulantı ilaçları:Çocuğunuzda özellikle migrenle birlikte mide bulantısı ve kusma olursa, doktorunuz bulantı önleyici ilaç önerebilir.

Dikkat!!!! İlaçların aşırı kullanımı baş ağrısına (ilaç aşırı baş ağrısı) katkıda bulunur. Zamanla ağrı kesiciler ve diğer ilaçlar etkinliğini kaybedebilir. Ayrıca, tüm ilaçların yan etkileri vardır. Çocuğunuz, reçetesiz satın aldığınız ürünler de dahil olmak üzere düzenli olarak ilaç alıyorsa, doktorunuzla riskleri ve faydaları tartışın.

• Davranış terapisi :Stres baş ağrıları için tetikleyici olabilir veya baş ağrısını kötüleştirebilir. Depresyon ve diğer ruh sağlığı bozuklukları da bunda rol oynayabilir.
• Gevşeme eğitimi:Gevşeme teknikleri arasında derin nefes alma, yoga, meditasyon ve kas gevşemeleri bulunur. Büyük bir çocuk kitap veya video kullanarak sınıfta veya evde gevşeme tekniklerini öğrenebilir.
• Besin takviyeleri:Henüz kanıtlanmış olmamakla birlikte, aşağıdakileri maddeleri içeren besin takviyeleri çocukların baş ağrılarına yardımcı olmak için kullanılabilir. B 2 vitamini (riboflavin), Magnezyum, Koenzim Q10, D vitamin, Melatonin

Çocuklarda baş ağrısı için randevu öncesi neler yapabilirsiniz?

-Çocuğunuzun belirti ve semptomlarını ve ne kadar sürdüklerini yazın. Her bir baş ağrısının, ne zaman ortaya çıktığını, ne kadar sürdüğünü ve ağrıya neyin sebep olabileceğini listelemek için bir baş ağrısı günlüğü tutmanız önerilir.

-Çocuğunuzun aldığı tüm ilaçların, vitaminlerin veya takviyelerin bir listesini yapın .

-Doktorunuza sormak için sorular yazın.

Doktorunuz size aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç soru soracaktır:

-Belirtiler ne zaman başladı? Zaman içinde değişti mi?

-Çocuğunuz bu semptomları ne sıklıkla yaşıyor?

-Baş ağrısı genellikle ne kadar sürer?

-Ağrı nerede ortaya çıkar?

-Belirtiler sürekli mi yoksa aralıklarla mı oldu?

-Çocuğunuzun bulantı veya baş dönmesi gibi başka semptomları var mı?

-Çocuğunuzun semptomlarını iyileştiren herhangi bir şey var mı?

-Herhangi bir şey semptomları kötüleştiriyor mu?

-Hangi tedavileri denediniz?

-Çocuğunuz hangi ilaçları alıyor?

-Diğer aile üyelerinde başı ağrıyan var mı?